Karahan, TÜİK’i kurtarmak isterken gerçeği itiraf etti: İkinci iş arayanların sayısı artmış
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, ekonomiye ait TBMM Plan ve Bütçe Komitesi’nde sunum yaptı. Karahan burada milletvekillerinin de sorularını yanıtladı. Vekiller Karahan’a Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından …
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, ekonomiye ait TBMM Plan ve Bütçe Kurulu’nda sunum yaptı. Karahan burada milletvekillerinin de sorularını yanıtladı.
Vekiller Karahan’a Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan resmi işsizlik oranı ve geniş tarifli işsizlik oranının neden farklı olduğunu sordu.
Karahan’a geniş tarifli işsizliğin neden TÜİK işsizliğinin zıddı tarafında hareket ettiği soruldu.
Dünya’nın haberine nazaran Karahan, geniş tarifli işsizliğin neden işsizliğin aksisi tarafında hareket ettiğine dair popülarite kazanan iki sav olduğunu tabir ederek şunları söyledi:
“Bunlardan birincisi; aslında iş bulabileceğinden ümidini kesen insanların iş bulmayı bırakmış olması; ikincisinin ise yarı vakitli çalışan lakin tam vakitli çalışmak isteyen, münasebetiyle işinden şad olmayan insanların artmış olması”
Karahan, yaygın kanının bilakis geniş tarifli işsizliğin sırf iş bulmaktan ümidini kesenler ya da yarı vakitli çalışanlardan kaynaklanmadığını, farklı bir iş arayışında olan tam vakitli çalışanların atıl iş gücünde sayıldığını ve yüzde 60’ının da tam vakitli işte çalıştığını belirtti.
Karahan şu açıklamada bulundu:
“Farklı bir iş istediğini söyleyen beşerler atıl iş gücünde sayılıyor. Bu geniş kapsama nazaran işsiz sayılıyor. Bunların aslında yüzde 60’ı tam vakitli işte çalışıyor. Bu da aslında salgın devrinde ortaya çıkan ve yaygınlaşan çalışma şartlarını değiştirme isteğinin bir yansıması. Biz bu türlü olduğunu kıymetlendiriyoruz. Esnek çalışma modelleri de buna imkan veriyor.
Bir öbür bulgumuz da, fiilî olarak haftada 40 saat ve üzeri istihdam edilip daha fazla çalışmak istediğini belirtenlerin oranının birebir beyanda bulunan lakin 40 saatin altında çalışan oranına yaklaşması. Yani burada daha öbür bir işte çalışmak istediğini söyleyenler yalnızca 40 saat altında çalışan, yarı vakitli çalışan beşerler değil, buradan kaynaklanmıyor.”
VERİLER NE DİYOR?
Geniş tarifli işsizlik oranları resmi işsizlik datalarından çok daha yüksek.
TÜİK datalarına nazaran mevsim tesirinden arındırılmış işsizlik oranı 2024 yılında yüzde 8,7 düzeyinde gerçekleşirken geniş tarifli işsizlik yüzde 26,7 oldu. Geniş tarifli işsizlik bilgi setinin doruğuna çıkarken, işsizlik ise 12 yılın en düşük düzeyine geriledi.
2025 yılı bilgilerinde de tablo değişmedi. Ocak ayında işsizlik oranı yüzde 8,4 düzeyinde, geniş tarifli işsizlik düzeyi ise yüzde 28,1 olarak gerçekleşti. Şubat ayında bu oranlar sırasıyla yüzde 8,2 ve yüzde 28,4 olarak gerçekleşti. TÜİK tarafında son açıklanan Mart 2025 işgücü istatistiklerinde nazaran ise işsizlik yüzde 7,9 olarak gerçekleşirken geniş tarifli işsizlik yüzde 28,8 düzeyinde oldu.
